4734 sayılı Kanun’da yer alan ihale usulleri nelerdir?

4734 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde üç ihale usulü öngörülmüştür:

  • Açık ihale usulü,
  • Belli istekliler arasında ihale usulü,
  • Pazarlık usulü.

4964 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle “doğrudan temin” yöntemi bir ihale usulü olmaktan çıkarılmıştır.

Açık ihale usulü nedir?

Açık ihale usulü “bütün isteklilerin teklif verebildiği usul” olarak tanımlanmaktadır. Bu ihale usulünde de isteklilerin ihale dokümanındaki yeterlik kriterlerini sağlaması gerekmektedir. Kamu ihale mevzuatında, açık ihale usulünde teklif vermesi gereken asgari istekli sayına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Bir başka ifadeyle açık ihale usulünde bir isteklinin teklif vermesi bile yeterlidir.

Belli istekliler arasında ihale usulü nedir?

Belli istekliler arasında ihale usulü, “işin özelliğinin uzmanlık ve/veya yüksek teknoloji gerektirmesi nedeniyle açık ihale usulü ile gerçekleştirilemeyen” işlerde uygulanan “ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda yeterli bulunan adayların tamamının veya belli bir sayıda adayın teklif verebildiği” iki aşamalı bir ihale usulüdür.

Ön yeterlik değerlendirilmesi sonucu ihaleye davet edilebilecek aday sayısının beşten az olması veya teklif veren istekli sayısının üçten az olması halinde ihale iptal edilir. Ancak teklif veren istekli sayısının üçten az olması nedeniyle ihalenin iptal edilmesi durumunda, ihale dokümanı gözden geçirilerek varsa hatalar ve eksiklikler giderilmek suretiyle, ön yeterliği tespit edilen bütün istekliler tekrar teklif vermeye davet edilerek ihale sonuçlandırılabilir.

Pazarlık usulü hakkında bilgi veriniz?

Pazarlık usulü, 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinde belirtilen hallerde kullanılabilen ve ihale komisyonunun (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılacak ihalelerde ihale konusu işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini görüştüğü iki aşamalı bir ihale usuldür.

Bu usulde ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucu yeterli bulunan istekliler ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere son yazılı tekliflerini ihale komisyonuna sunar. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede, yaklaşık maliyetin ihale komisyonu tarafından son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanması gerekmektedir

4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç tedarikçinin (geçek veya tüzel kişi) davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.

Pazarlık usulü hangi durumlarda uygulanabilir?

Pazarlık usulüyle ihale yapılabilecek durumlar, 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde altı bentte düzenlenmiştir. Aşağıda belirtilen hallerde, pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:

  • Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda teklif çıkmaması.
  • Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.
  • Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.
  • İhalenin, araştırma ve geliştirme sürecine ihtiyaç gösteren ve seri üretime konu olmayan nitelikte olması.
  • İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi.
  • İdarelerin yaklaşık maliyeti 147.633,- TL  Türk lirasına kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.